مسئوليت پزشک در شرايط مختلفي قابل بررسي است. ماده يک قانون مسئوليت مدني يکي از موادي است که درباره مسئوليت پزشک قابل بررسي است. بر اساس اين ماده قانوني هر کس بدون مجوز قانوني عملا يا در نتيجه بي‌احتياطي به جان يا سلامتي يا مال يا آزادي يا حيثيت يا شهرت تجارتي يا به هر حق ديگري که به موجب قانون براي افراد ايجاد شده لطمه‌اي وارد کند که موجب ضرر مادي يا معنوي ديگري شود، مسئول جبران خسارات ناشي از عمل خود خواهد بود. علاوه بر اين مواد 60، 319، 321 و 322 قانون مجازات اسلامي مصوب 1370 هم در اين خصوص قابل بررسي‌اند.

گروه حقوقي- به محض اينکه روند درمان مطابق ميل بيمار و خانواده وي پيش نرود، نارضايتي از کادر درمان به وجود مي‌آيد؛ اما تعداد بسيار کمي از اين نارضايتي‌ها به شکايت و رسيدگي کيفري منتهي مي‌شود. پزشکان در شرايط خاص و ويژه‌اي مسئوليت دارند که بايد علاوه بر تحمل مجازات، خسارتي را که به بيمار وارد کرده‌اند، نيز جبران کنند.
 

 
1- بدون ترديد مطمئن ترين وسيله در اختيار قضات است. براي آن که متهم درطول تحقيقات مقدماتي و حتي ادامه آن در تحقيقات نهايي و سرانجام در مرحله قطعيت حکم و اجراي مجازات نتواند با فرار يا مخفي کردن خود در رسيدگي به جرم اختلال ايجاد کند يا اجراي حکم کيفري را با تأخير يا عدم موفقيت مواجه نمايد از اين قرار استفاده مي شود.
2- قرار بازداشت اقدامي موثر در جلوگيري ازارتکاب مجدد جرم بخصوص از سوي مجرمان حرفه اي است.
3- قرار بازداشت وسيله اي ضروري است براي جلوگيري از اين که متهم با آزادي و فراغت، آثار و دلايل جرم را ضمن تباني با شهود قضيه يا شرکا يا معاونان جرم محو و نابود کند.
4- قرار بازداشت تأميني است براي حفظ جان متهم در قبال انتقام خصوصي خانواده مجني عليه ، بخصوص در جرايم هولناک و نفرت انگيز.
5- تأميني است که وضعيت اقتصادي افراد تأثيري در آن ندارد؛ چرا که در ساير قرارها اين احتمال وجود دارد افراد متمکن بتوانند بسرعت کفيل ، وثيقه، وجه الضمان يا وجه الکفاله معرفي کنند.

ب) معايب قرار بازداشت موقت:
1- يکي از معايب اين قرار مغاير و مخالف بودن آن با اصل برائت است ،چرا که متهم پيش از اثبات جرم و صدور حکم محکوميت از دادگاه زنداني مي شود.
2- اين قرار سبب سلب آزادي متهم مي شود و سلب آزادي وي ممکن است لطمات جبران ناپذيري را از لحاظ شغلي خانوادگي اجتماعي و ... به وي وارد نمايد.
3- پر شدن زندان از متهمان تحت قرار بازداشت سبب افزايش هزينه هاي دولت مي شود که در نتيجه به جامعه ضرر مي رساند.
4- يکي از مهم ترين معايب اين قرار که در عمل نمود بيشتري پيدا مي کند اين است که متهماني که با قرار بازداشت بازپرس با داديار حبس مي شوند، قضات محاکم در محکوم کردن چنين متهماني معمولا ترديد به خود راه نمي دهند.

اصل بر آزادي متهم است و در نتيجه، بازداشت او بايد امري استثنايي تلقي شود و به جز در موارد ضرورت تحقيق يابه عنوان اقدام تأميني بايد ازبازداشت اجتناب گردد.
قابل اعتراض بودن و لزوم تأييد دو قاضي از مزاياي بحث بازداشت موقت در قانون قبلي بود.
يکي از مهم ترين معايب بازداشت موقت تأثير رواني آن بر قاضي رسيدگي کننده به کيفر خواست است.

علمای حقوق کیفری هر یک جرم را به گونه ای تعریف کرده اند . هر یک از این تعاریف ، اغلب از گزلیش های نظری مکتب های خاصی ملهم شده است . برای نمونه مکتب عدالت مطلق ، جرم را « هر فعل مغایر اخلاق و عدالت » تعریف کرده است . یا بنابه تعریف گاروفالو یکی از بنیانگذاران دانش جرم شناسی ، جرم عبارت است از تعرض به احساس اخلاقی بشر یعنی « جریحه دار کردن آن بخش از حس اخلاقی که احساسات بنیادی نوع خواهانه یعنی شفقت و درستکاری را شامل می شود » .  

جرم در زبان قرآن و به تبع آن در فقه اسلامی ، عبارت است از انجام دادن فعل یا گفتن قولی که شارع مقدس آن را منع کرده است . به عبارت دیگر افعال و اقوالی جرم تلقی می شوند که مغایر با احکام یا اوامر باری تعالی باشند ، بطوریکه در آیه دوازدهم سوره مائده « یجرمنّکم » به معنای کارهای زشت و ناپسند وارد شده است و نیز لفظ « مجرمین » در آیه چهل و هشتم از سوره قمر نیز ناظر بر اعمال و رفتار زشت کسانی است که در گمراهی به سر می برند همین معنا را می توان از آیاتی که در باب انواع جرایم مشمول است قصاص نفس ، قصاص عضو ، دیه ، حد زنا ، حد قذف و حد سرقت در قرآن کریم وارد شده است استشهاد نمود .

سخن امام خمینی درباره جرم : امام خمینی (ره) نیز جرم را در معنای عام آن مورد توجه قرار داده و آن را شامل هر فعل حرام یا ترک واجب قابل مجازات دانسته اند . منتهی شرطی را که قائل شده اند این است که لفظ جرم را برای گناهان کبیره استعمال کرده است ، به طوری که می فرمایند :« هر کس یکی از واجبات را ترک کند و یا یکی از محرمات را انجام دهد به امام (ع) یا نائب اوست که وی را به کیفر تعزیر برساند به شرطی که فعل حرام از گناهان کبیره باشد » .

1- فعل مثبت :

  فعل مثبت انجام عملی است که قانونگذار منع نموده است و در قالب حرکت ارادی عضو بدن ظهور پیدا می کند که در خارج ، اثر مادی دارد و برای تحقق نتیجه ای که مورد نظر مرتکب است صورت می گیرد . مثلاً شخصی قصد کشتن دیگری را می کند ، اسلحه را برداشته و ماشه آن را فشار می دهد که با فشار دادن ماشه ، فعل مثبت قتل واقع می شود .

2

هر جرم الزاماً دارای یک عنصر مادی است . در نتیجه تحقق جرم موکول به بروز عوارض بیرونی اراده ارتکاب جرم است و تا زمانی که مظهر خارجی اراده یه صورت هایی مانند فعل و ترک فعل تحقق نیافته جرم واقع نمی شود و بنابراین صرف قصد مجرمانه بدون هیچ عمل مادی قابل تعقیب و مجازات نیست . زیرا موارد مذکور قابل کشف نیستند .

اگر سیاست جنایی کشورها به صرف قصد ارتکاب جرم اشخاص را مجرم بداند موجب این خواهد شد که در اعماق وجدان اشخاص تجسسات غیر قابل اغماض به عمل آید و غالباً اشخاص بدون آنکه برای جامعه خطرناک باشند مجازات بشوند ، بعلاوه افکار مجرمانه قطعی نیستند . چراکه بسیاری از اشخاص قصد مجرمانه دارند به نحوی  از انحاء « ندامت ، پشیمانی ، ترس از مجازات » هرگز آن را به مرحله اجرا درنمی آورند . بنابراین تا زمانی که ارتکاب جرم مقرون به اعمال خارجی نباشد خللی در نظم جامعه وارد نساخته و قابل تعقیب نیست .

جرم بسته به اینکه موضوع کدام علم باشد تعاریف مختلف دارد . زیرا هر علمی ، هدف خاصی را دنبال می کند و معمولاً در نوشته های حقوقی به جنبه اجتماعی و جنبه قانونی و قضایی جرم پرداخته شده است . مفهوم اجتماعی جرم در حیطه علم جرم شناسی است ولی مفهوم قانونی ان وابسته به نظریه جزایی است .