بسمه تعالی

بحثی درخصوص عقد ازدواج

مقدمه:تشخیص بیماری تنها راه درمان است.

اول:نگاه قانون به ازدواج

قانون ایران وشرع که تا اندازه ی زیادی باهم مطابقت دارند،ازدواج رابه عنوان یک قراردادمثل سایرعقود و قراردادهامی شناسندکه دارای شرایط خواصی متمایز ازسایر عقود وقراردادهامی باشدکه طبیعت وتمایزهریک ازعقوداقتضای آن رادارد.

هرچند برخی ازعلمای علم حقوق وعلمای دینی خواسته اند عقد نکاه راجدای از معاملات تعریف کنند که کتمان خورشید است چراکه قوائد عمومی قراردادها می بایست در این عقد رعایت شودوهمان طور که در توصیف عقد نکاه در شرع و قانون می بینیم نکاه عقدی است مبادله ای که تمتع اززوجه به توسط مرد مثمن وپرداخت مهریه ونفقه از سوی زوج،ثمن می باشد؛ وشرایط کلی عقود بران حاکم. مثلا همان طورکه در بیع فروشنده می تواند تحویل مورد معامله را موکول به تسلیم ثمن نمایدواز حق حبس خود استفاده کند و همین طور خریدار تسلیم ثمن را به تحویل مبیع،زن نیز درعقدنکاح میتوانداز ادای وظایف زوجیت تادریافت کامل مهریه استنکاف نمایدبه شرط آنکه قبل از استفاده از این حق تمکین نکرده باشدولی مرد نمیتواند از حق حبس استفاده کند وپرداخت مهریه راموکول به تمکین زن نماید شایدبه این دلیل که فعل زوج غیرقابل جبران است ولی پرداخت مهریه قابل جبران، ولی پس ازتمکین زن حق حبس را از دست میدهدو درصورتی که بعد ازتمکین از تمکین های بعدی سر باز زند ناشزه محسوب شده وحق دریافت نفقه را ازدست میدهدلذا مسلم است که ماباعقدی روبرو هستیم که یک طرف آن منافع جنسی زن است و در سوی دیگرمهریه ونفقه واگر متعه رادر نظر بگیرید که ازشرایط صحت  آن تعیین مهر و مدت است بر این موضوع وقوف کامل تر می یابیم هرچند برخی گفته اند:«چون در نکاه دائم عدم ذکر مهر آنرا باطل نمیکند پس تمکین ومهردر مقابل یکدیگر نیستند در جواب باید گفت آیا میتوان مهر رادر عقد ذکر نکرد ؟که در پاسخ خواهند گفت خیر ،فقط زنان میتوانستند خودرا به حضرت رسول هبه نمایندودر عقد نکاه حتماباید به مقداری که مالیت داشته باشد مهرذکر شود.برخی دیگربرای اثبات تفاوت مهریه باثمن دردیگرعقود فرموده اندمهریه هدیه ای است که مرد برای جلب توجه واعتماد زن به وی می پردازد؛درپاسخ باید گفت این چه هدیه ایست که عده زیادی به علت عدم پرداخت آن درزندان هستند؛نه هرگز نمیتواند هدیه باشد بله دین و بدهی ناشی ازعقدازدواج است.اظهر من شمس است که قانون صریحا از ازدواج به عنوان یک عقد=قرارداد=معامله یاد نموده و درین باره سخن را کوتاه میکنیم واین پرسش را می پرسیم آیا جامعه بزرگ مانگاهی همانند نگاه شرع و قانون به ازدواج داردیاخیر؟

دوم:نگاه جامعه به ازدواج

خیلی وقتها در مراسم خواستگاری می شنویم که یکی از طرفین اظهار میدارد«معامله که نمی کنیم»در حالی که در فوق گفته شد ماهیت ازدواج از نظرقانون، بیع منافع است یا به عبارتی اجاره تن.

ویا می شنویم که گفته می شود:«مهریه راکی داده کی گرفته»در حالی که بعضی از مراجع عظام فتواداده انداگرقصدزوج عدم پرداخت مهر باشد عقد باطل است.

اکثرزوجهایی که به خوبی وخوشی با یکدیگر زندگی میکنندازدواج را نه به عنوان یک عقد وقراردادبلکه به عنوان صرف یک پیوند می شناسند.در اکثر خانواده ها اگر مردی به زنش بگوید میخواهم مهرت را بدهم زن رنجیده می شود.و زوجین هردو وظیفه چرخاندن چرخ زندگی رابه عهده دارند و نظر قانون را مبنی بر اینکه زن وظیفه کار کردن ندارد وصرفا وظیفه براوردن نیازهای جنسی مرد رادارد که حتی میتواند اجرت شیردادن به بچه اش را مطالبه کند را قبول ندارندوخود را در زندگی شریک میدانند هر چند رسم است بین مردان که به زنانشان که آنهاراحمایت میکنند بدون هیچ منت آنچه دارند تقدیم میکنند یا مستقلاتی را به نامشاندر می آورند. قانون اجازه چند همسری رابه مردان داده ولی اکثرا آن را نمی پذیرند و اندکی آن را توحش می دانند در واقع جامعه ازدواج رانه عقد بلکه یک پیوندمی داند.آنچه در واقع می خواهد اتفاق بیفتد-واضح بگویم-خود فروشی یکی بر دیگری نیست هیچ کدام فروشنده یا مشتری یا اجیر یامستاجر نیست تمایل آنها به هم اصولا فایده جویی نیست بلکه در انسانیت انسان نهفته است انسانیت ،روابط عاطفی ،وراثت ،ابوت، بنوت و...موضوع هیچ معامله ای نمیتواند قرار بگیرد.

نتیجه:

ازمقایسه دودیدگاه فوق واضحا برداشت می شود که قانون ما از مردم خود دور افتاده است واین دور افتادگی مشکلات زیادی را تولید می کند.

وقتی طرفین قصدشان داد و ستد نباشددوهزار سکه را مهرقرار میدهنددر حالی که زوجه میداند زوج توان پرداخت دویست سکه را هم ندارد؛زوج هم میداند توان ایفاءچنین تعهدی را نداردو چون براین با ور است که آن وجه ضمانت حسن خلق و رفتار میباشد نه دین،آنرامیپذیرد.زوجه هم فقط به این می اندیشد مهری بیش از دیگران داشته باشدوقتی دچار اشکال میشوند قانون کورو کر است فقط مقررات خود را به رسمیت می شناسد نه توافقات زوجین را.البته آرایی هم یافت می شود که به دلیل عدم قدرت پرداخت زوج مهر را باطل اعلام میکنند.

لذاقانون ما باید به توسط علمای حقوق ومراجع عظام تقلیدبه روز شود البته طرح هایی دارم که تقدیم خواهم کرد