پیشرفت برنامه های سازش در جهان غرب تا اندازه ای از تفکرات مذهبی حاکم بر
اروپا نیز تأثیر پذیرفته است آن جا که چنین برنامه هایی مورد پشتیبانی
کلیسا نیز واقع شده است . زیرا این باور وجود دارد که خداوند خود ما را به
ایجاد صلح در جهان توصیه می کند . تردیدی نیست که در فرهنگ اسلامی و به
ویژه در فرهنگ قرآنی صلح و سازش از جایگاه و اهمیت خاصی برخوردار است .
بررسی ها نشان می دهدکه مسأله ی حل و فصل و رسیدگی به اختلاف ها بیرون از
دستگاه قضایی ( دادگاه ) در قالب طرح های سازش و میانجی گری امروزه به یک
مسأله ی مهم در سطح جهان تبدیل شده است . این بررسی ها حتی حاکی از آن اند
که پیش از آن که برنامه های سازش و میانجی گری به شکل امروزی در سطح اروپا و
آمریکای شمالی رواج پیدا کند در مشرق زمین گونه های سنتی از روش های غیر
رسمی حل و فصل در قالب سازش و داوری وجود داشته است .
ایده ی اصلی برنامه های بیرون از دادگاه براین تفکر استوار است که برخورد و
تقابلی که از رفتار مجرمانه ایجاد شود ، دو با چند طرف را درگیر می کند که
با پادرمیانی یک میانجی اختلاف خود را رفع می کنند . به طور کلی یک مصالحه
ی موفقیت آمیز بیرون از دادگاه پرهیز از رسیدگی قضایی دادگاه را موجب می
شود و به همین جهت نهاد سازش و میانجی گری را از بارزترین جلوه های تدابیر
قضا زدایی انگاشته اند . هم چنین در یکی از طبقه بندی های نوینی که از
تدابیر قضازدایی شده سازش میانجی گری و ترمیم ردیف تدابیر موسوم به انقطاع
فرایند کیفری قرار گرفته اند .
به این ترتیب بــرنامه های سازش و میانجی گری را درســـه مرحله از یک
فــرایند کیفری می توان تصور کرد : مرحله ی نخست که به میانجی گری سازش در
مرحله ی تعقیب کیفری اشاره دارد و در نظام هایی که تشکیلاتی به نام دادسرا
دارند معمولاً بر عهده ی دادسـتان و حتی بازپرس ( برای نمونه در تونس )
قرار دارد . مرحله ی دوم که به فرایند دادرسی مربوط بوده و در چهارچوب
وظایف دادگاه تصور شدنی ست و مرحله ی سوم که در مرحله ی اجرای حکم محکومیت
صادره است و باز هم در دنباله ی وظایف دادگاه قرار می گیرد .