یک
مدرس دانشگاه و جرمشناس در خصوص مسئولیت فوت قربانیان به دلیل مصرف
آنتیبیوتیک بیان میکند: بر اساس قوانین حاکم بر اینگونه امور، هر کس که
به صورت مستقیم یا غیرمستقیم سبب ورود خسارت به دیگری اعم از جانی یا مالی
شود، دارای مسئولیت قانونی و مکلف به جبران آن است. دکتر محمدعلی
نجفیتوانا توضیح میدهد: آنچه درباره فوت برخی از هموطنان به دلیل
استفاده از آمپولهای آنتیبیوتیک (پنیسیلین) از نظر حقوقی قابلیت طرح
دارد، این است که اولا، باید ثابت شود که فوت این عزیزان به دلیل استفاده
از این داروها (آنتیبیوتیکها) بوده است و ثانیا ثابت شود که چه کسی این
مواد را ساخته و چه کسی وارد کرده است؟ این حقوقدان ادامه میدهد: به هر
کیفیتی که بین این مرگها و استفاده از این داروها رابطه سببیت احراز شود و
کارشناسان قاطعانه اعلام کنند که علت فوت به دلیل استفاده از این
آنتیبیوتیکها بوده است قطعا باید مسئولیت را حسب مورد متوجه واردکنندگان
یا سازندگان دانست و در این میان مسئولیت سازمانهای نظارتی نیز پابرجاست.
وی میافزاید: وارد کنندهای که با علم به فقدان استاندارد، این
آنتیبیوتیکها را وارد کرده اگر قصد ارتکاب جرم نداشته است و صرفا برای
فزونطلبی، ثروتاندوزی و درآمد از باب عدم رعایت مقررات، مرتکب این اقدام
شده، فوت هموطنان در نتیجه استفاده از این داروها، قتل شبه عمد تلقی
میشود و بر اساس ماده 616 قانون مجازات اسلامی مجازات درانتظار وی یا
افراد ذیربط خواهد بود. نجفی توانا اشاره میدارد: البته این امر مانع از
اعمال مقررات مربوط به تخلفات و جرایم پزشکی نخواهد بود و مسلما اقدام
مشمول قاعده تعدد معنوی میشود. وی به مبحث نظارت اشاره و تاکید میکند: در
مورد فقدان نظارت یا نظارت ضعیف مبادی ذیربط تمام اشخاصی که در این مورد
آگاهانه یا به صورت سهوی در ورود، نظارت بر کیفیت آن و صدور جواز یا مصرف
آن در فقدان استاندارد دخالت داشتند نیز قابل تعقیب و مجازات هستند. این
جرمشناس ادامه میدهد: اما در این میان نباید از مسئولیت سازنده این
آنتیبیوتیکها به آسانی گذشت در صورتی که این آنتیبیوتیکها فاقد
استاندارد باشند صرف نظر از مطالبه خسارت میتوان با طرح «دعوای تقلب» نسبت
به تعقیب سازندگان و تولیدکنندگان این کالا در کشور مطروحه با توجه به
صلاحیت سرزمینی قوانین جزایی اقدام کرد.
این مدرس
دانشگاه در خصوص عنوان مجرمانهای که بر این عمل صادق است، توضیح میدهد:
اگر این اشخاص عالم به تقلبی بودن این آنتیبیوتیکها و کشنده بودن آنها
داشته باشند، به نظر قتل عمدی است؛ چرا که اقدام نوعا کشنده بوده است. دکتر
نجفی توانا میافزاید: اما اگر این اطلاعات صرفا در حدی بوده است که
میدانستند این داروها استاندارد نیست؛ اما نه تا آن اندازه که جنبه کشندگی
داشته باشد، بلکه صرفا آثار کمتری دارد، قتل شبه عمد تلقی میشود.