تلاش برای دستیابی به امور پنهانی یا شر و عیوب اشخاص با هر انگیزه‌ای که صورت بگیرد، عرفا تجسس به شمار می‌رود.
همچنین پرس‌‌وجو از امور ظاهری یا امور خیر دیگران با انگیزه شر، تجسس محسوب می شود. در ممنوعیت تجسس در امور دیگران، قرآن کریم در آیه 12 سوره مبارکه الحجرات می‌فرماید: یا اَیهَا الَّذینَ ءامَنوُا اِجْتَنِبوُا کَثیرا مِن الْظَنِّ إِنَ بَعْضَ الْظَنِّ إثْم‎ٌ وَ لاتَجَسَّسوُا... یعنی « ای اهل ایمان از بسیار پندارها (و گمان بد) در حق یکدیگر اجتناب کنید که برخی ظن و پندارها (باطل و بی‌حقیقت و) معصیت است، و نیز هرگز (از حال درونی هم) تجسس مکنید (و جاسوس بر احوال خلق مگمارید)».
همچنین از پیامبر اکرم نقل شده است « ایاکم و ظن فإن الظن اکذب الحدیث و لاتجسسوا و لاتباغضوا و کونوا إخوانا».
همچنین حضرت علی علیه‌السلام در نامه خود به مالک اشتر در زمانی که وی را به عنوان فرماندار مصر انتخاب کردند، وی را از تجسس در احوال مردم منع فرموده و مالک را به پوشانیدن عیوب مردم و دوری جستن از کسانی که عیوب دیگران را آشکار می‌سازند توصیه فرموده است.
ممنوعیت سوءظن
 سوءظن در قرآن و سنت به عنوان منشأ و ریشه اصلی تجسس و تفتیش در امور خصوصی دیگران معرفی شده است و بنابراین لازم است مردم از آن بپرهیزند.