گاهی‌ ممکن‌ است‌ کسی‌ با قصد مجرمانه‌ در جرم‌ همکاری‌ کند، اما نقشی‌ در تحقق‌ عنصر مادّی‌ جرم‌ (یعنی‌ اجرای‌ عملیات‌) برعهده‌ نگیرد و با تحریک‌، اغوا و تطمیع‌ مجرم‌، فقط‌ به‌ صورت‌ تبعی‌، در جرم‌ نقش‌ داشته‌ باشد یا وسایل‌ ارتکاب‌ جرم‌ را تهیه‌ یا وقوع‌ جرم‌ را تسهیل‌ کند.
چنین‌ شخصی‌ معاون‌ جرم‌ نامیده‌ می‌شود. گاه‌ شریک‌ جرم‌ را شریک‌ مباشر و معاون جرم‌ را شریک‌ مسبب‌ می‌گویند. برای‌ تحقق‌ معاونت‌ در جرم‌، وجود قصد مجرمانه‌ و نیز تقدم‌ یا اقتران‌ زمانی‌ میان‌ عمل‌ معاون‌ و مباشرِ جرم‌ شرط‌ است‌.
مجازاتِ معاون‌ جرم‌ تعزیر است‌، اما در پاره‌ای‌ موارد در قانون‌، مجازات‌ خاصی‌ برای‌ معاونت‌ یک‌ جرم‌ مقرر شده‌ است‌، مانند معاونت‌ جرائم‌ ضد امنیت‌ ملی‌ و معاونت‌ در فرار از زندان‌.
در حقوق‌ اسلامی ‌معاونت‌ در جرم‌ با تعابیری‌ مانند اعانت‌ بر اثم‌ و اعانت‌ ظالمان‌ مطرح‌ شده‌ است‌.
برخی‌ از دلایل‌ حرمت‌ معاونت‌ در جرم‌ عبارت‌اند از: آیه ۲ سوره مائده‌،  برخی‌ از احادیث‌  و حکم‌ عقل‌ به‌ قبیح‌ بودن‌ کمک‌ به‌ انجام‌ فعلی‌ که‌ مبغوض‌ خداوند است‌.
برخی‌ از اهل‌ سنّت‌ در باره صدق‌ معاونت‌ یا شرکت‌ در جرم‌، در پاره‌ای‌ موارد، با یکدیگر اختلاف‌نظر دارند، مانند شریک‌ یا معاون‌ بودن‌ کسی‌ که‌ فردی‌ را بگیرد تا دیگری‌ او را بکشد.