از آنجا كه بشر پیوسته به دنبال منافع كنونی و مصالح آیندة خویش است، و می‌خواهد قوانین و قراردادهای اجتماعی را به سود خویش تفسیر و تعبیر كند و به اجرا درآورد، قرآن و رسول خدا صلی‌الله علیه و آله و سلم، و امیرالمؤمنین علیه‌السلام پیش از یادآوری هر حقی و قانون و قراردادی، بشر را به پرواگرفتن از خدا و توجه به حقوق دیگران فرامی‌خوانند؛ چنان كه پروردگار در سرآغاز سورة نساء كه حقوق زن و یتیم و احكام ارث را بیان می‌كند، برای اینكه نشان دهد همة این احكام قراردادهای اعتباری میان بشرها در شرایط اجتماعی این جهانی است، با سفارش به تقوا، می‌آموزد كه آفرینش شما، چه زن و چه مرد، از یك گوهر است، و از نظر خلقت همه مساوی هستید:

«یا ایها الناس اتقوا ربكم الذی خلقكم من نفس واحده و خلق منها زوجها و بثّ منهما رجالا كثیرا و نساء و اتقوا الله الذی تساء‌لون به و الارحام ان الله كان علیكم رقیبا: ای مردم، همان پروردگارتان را پروا گیرید كه شما را از یك گوهر آفرید، و همسرش را نیز از همان گوهر آفرید، و مردان و زنان بسیاری از آن دو [بر روی زمین] بپراكند، و خدایی را پروا گیرید كه به سبب [به یاری] او پیوسته از یك‌دیگر درخواست می‌كنید، و به‌وسیلة خویشاوندان [نیز از هم درخواست می‌كنید] بی‌گمان خدا همیشه بر شما دیده‌بان است.» (سوره نسا/1(

پس از فراهم‌ساختن چنین زمینه‌‌ای از پرواپیشگی و توجه‌دادن و آگاه‌شدن از یگانگی و برابری در آفرینش بشر است كه خداوند احكام اجتماعی را بیان می‌كند