تاجر ورشکسته به محض توقف ازادای دین ممنوع می شود ودروضعیتی قرار می گیرد که همه معاملاتش مضنون

است که به این دوران ایام شک می گویند.

به معاملات تاجربا سوء ظن نگاه می شود زیرا این معاملات می تواند توامان با تقلب باشد.

ماده 423 ق ت این معاملات را مشخص کرده است:

1- معاملات معوض

2- معاملات بلاعوض

3- پرداخت دین

4- وثیقه گذاشتن

این معاملات باطل ، بلااثر وقابل فسخ خواهد بود.

معاملات بلاعوض در صورتی باطل است که شرط اساسی ان ورود ضرر به طلبکاران باشد ((ماده 424 ق ت))

معاملات بلاعوضی که باطل است:

1- صلح محاباتی : صلحی که دران به عمد رعایت تساوی بین عوضیین صورت نمی گیرد.

2- هبه : هبه انجام شده را دلیل بر ضرر رساندن به هیات طلبکاران دانسته اند

3- هبه غیر معوض : بند اول ماده 423 ق ت ماندد حق عمری – رقبی و سکنی