«السّرقةُ أخذُ مِنْ حِرز فی خَفی بغیرِ حق»
ترجمه: سرقت گرفتن چیزی از حذر به طور پنهانی بدون حق است.[5]
سرقت
را میتوان از لحاظ قاون مجازات اسلامی به، سرقت حدی و تعزیری تقسیم کرد،
که هر کدام از آنها دارای انواعی است. که در ذیل به آنها اشاره میشود:
1- سرقت مستوجب حد
الف) سرقت ساده مستوجب حد
جرمی است جدا از محاربه و یا راهزنی بر اساس آنچه در منابع فقهی آمده تعریف آن عبارت است از:
«ربودن
مخفیانۀ معادل 5/4 نخود طلای مسکوک متعلق به غیر با هتک حرز توسط شخص بالغ
و عاقل و مختار و غیر مضطر در غیر سال قحطی، که مرتکب پدر مالباخته نباشد»[6] (مادۀ 198 ق.م.ا)[7]
ب) سرقت مستوجب حد مشدد
1) سرقت مسلحانه
برداشتن
و ربودن مال غیر متعلق به دیگری با استفاده از سلاح (سرد یا گرم)، مراد از
مسلحانه صرفاً مسلح بودن سارق است و از سلاح خود در حین سرقت استفادۀ عملی
بکند یا نکند، به هر حال سرقت مسلحانه انجام داده است.[8]
2) راهزنی
سرقت
مسلحانه اگر در راهها و شوارع عام صورت بگیرد، راهزنی است در غیر اینصورت
مسلح بودن سارق از شرایط تشدید مجازات است که حکم آن در مواد 651 و 652 و
654 ق.م.ا مندرج است. به علاوه با توجه به صراحت مواد 185 و 653 ق.م.ا در
صورتی که راهزنی و سرقت مسلحانه موجب سلب امنیت مردم شود در این صورت اقدام
مرتکب در حکم محاربه است و به یکی از مجازاتهای مندرج در مادۀ 190 ق.م.ا
به انتخاب قاضی، محکوم میشود و اگر مرتکب صرفاً مال دیگری را برداشته و
عملش موجب سلب امنیت مردم یا جاده نباشد، به مجازات مندرج در مادۀ 653
محکوم میشود.[9] (سه تا پانزده سال حبس و شلاق تا 74 ضربه)